O HPV (human papilloma virus) ή ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων είναι στην πραγματικότητα ένας όρος που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε μία ομάδα πάνω από 100 ιών που προσβάλλουν συχνά το δέρμα των ανθρώπων. Οι περισσότεροι από αυτούς τους δεν δημιουργούν προβλήματα, αλλά κάποιοι τύποι μπορεί να προκαλέσουν κονδυλώματα ή ακόμα και καρκίνο. 

Ο HPV είναι ένα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενο Νόσημα (ΣΜΝ) και μεταδίδεται μέσω κολπικών ή πρωκτικών σεξουαλικών επαφών και στοματικού σεξ, όπως επίσης με την δερματική επαφή των περιοχών των γεννητικών οργάνων και της κοινής χρήσης σεξουαλικών βοηθημάτων (sex toys). 

Συμπτώματα του ιού HPV: Πότε πρέπει να πάω στο γυναικολόγο;

Ο ιος HPV συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι τον έχουν, παρά μόνο αν κάνουν εξετάσεις για ΣΜΝ ή τεστ Παπανικολάου. Ο ιός είναι τόσο συχνός, ώστε η πλειονότητα των ανθρώπων θα κολλήσει κάποιον τύπο HPV κατά τη διάρκεια της ζωής τους. HPV δεν κολλάνε μόνο άτομα με πολλούς συντρόφους, αλλά αρκεί ακόμα και μια σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη με άτομο που είναι φορέας.

Δεν υπάρχει κάποια οριστική θεραπεία έναντι του HPV. Οι περισσότερες λοιμώξεις από τον ιό hpv, οι οποίες δεν προκαλούν κανένα πρόβλημα, απομακρύνονται από το σώμα μέσα σε 2 χρόνια χάρη στο ανοσοποιητικό μας σύστημα. Ωστόσο, οι χαμηλού κινδύνου τύποι ( με πιο συχνούς τους τύπους 6 και 11 ) του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων μπορεί να προκαλέσουν κονδυλώματα, δηλαδή εξογκώματα γύρω από τον κόλπο και τον πρωκτό, τα γνωστά κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων. Ενώ από την άλλη, οι υψηλού κινδύνου τύποι ( με πιο συχνούς τους τύπους 16 και 18 ) μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο στα γεννητικά όργανα, όπως καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, καρκίνο του αιδοίου ή καρκίνο του πρωκτού.

Μύθοι και αλήθειες για τα κονδυλώματα

Τα κονδυλώματα είναι μια πάθηση συνδυασμένη με πολλές προκαταλήψεις σε σχέση με τη σεξουαλική συμπεριφορά των ανθρώπων, γι αυτό και οι ασθενείς είναι γεμάτοι αμηχανία, ντροπή και ενίοτε φόβο, αφού, δυστυχώς υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση. Η αλήθεια είναι ότι μελέτες έχουν δείξει ότι περίπου το 85% των σεξουαλικά ενεργών γυναικών μέχρι την ηλικία των 25 ετών έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό, με έναν ή παραπάνω τύπους.

Ακολουθούν οι πιο συνηθισμένες ερωτήσεις για τα κονδυλώματα, ώστε να ξέρετε τί είναι αλήθεια και τί μύθος:

1. Τί είναι τα κονδυλώματα; Πώς τα αναγνωρίζω;
   Τα κονδυλώματα είναι μικροί όγκοι στο χρώμα του δέρματος, γκρι ή άσπροι με τραχιά υφή. Αρχικά, ξεκινούν ως ανεπαίσθητοι, μαλακοί και μικροί όγκοι που περνούν απαρατήρητοι και μπορεί λανθασμένα να εκληφθούν σαν σπυράκια ή ελιές (κοινοί σπίλοι). Όταν αναπτυχθούν, συνήθως έχουν σχήμα σαν κουνουπίδι, αλλά μπορεί και να είναι επίπεδα. Κάποιες φορές εμφανίζονται σε ομάδες σε διαφορετικά σημεία της περιοχής. Συνήθως δεν πονάνε και σπάνια μόνο μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα όπως:

• ​Ήπια αιμορραγία
• Φαγούρα, πρήξιμο ή ερεθισμό των γεννητικών οργάνων
• Αίσθηση καψίματος
• Πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή ή την ούρηση

2. Πότε εμφανίζονται τα κονδυλώματα;
   Κάποιοι άνθρωποι αναπτύσσουν κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων μέσα σε λίγες εβδομάδες από τη σεξουαλική επαφή με κάποιον ιό HPV, αλλά μπορεί να χρειαστούν ακόμα και μήνες ή χρόνια για να εμφανιστούν. 
    
3. Αν έχω HPV θα έχω σίγουρα κονδυλώματα;
   Όχι. Είναι πολύ πιθανό να έχετε τον ιό, αλλά να μην έχετε κονδυλώματα. Επίσης, είναι πιθανό να έχετε κονδυλώματα εσωτερικά στον πρωκτό ή τον κόλπο και να μην το γνωρίζετε.
    
4. Μπορώ να εμφανίσω κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων περισσότερες από μία φορές;
   Ναι. Αν έχετε προσβληθεί από τύπο του HPV που προκαλεί κονδυλώματα, δεν υπάρχει μόνιμη θεραπεία. Συνεπώς, μπορείτε να εμφανίσετε κονδυλώματα περισσότερες από μια φορές, ακόμα και αν έχετε λάβει θεραπεία για την αφαίρεσή τους. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν το ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν καταφέρνει να καταστείλει επαρκώς την δράση του ιού. 
    
5. Προκαλούν τα κονδυλώματα καρκίνο;
   Όχι. Οι τύποι του HPV που προκαλούν καρκίνο είναι υψηλού κινδύνου και δεν είναι οι ίδιοι με αυτούς που προκαλούν τα κονδυλώματα και που τυπικά είναι χαμηλού κινδύνου. Αυτό, φυσικά, δε σημαίνει ότι είναι αδύνατο να κολλήσετε άλλο τύπο του ιού που σχετίζεται με την εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων ή καρκίνου. 
    
6. Μπορώ να μεταδώσω τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων HPV και τα κονδυλώματα, αφού έχω ολοκληρώσει τη θεραπεία;
   Ναι. Η μόλυνση από τους τύπους του HPV που προκαλούν κονδυλώματα είναι μάλλον ισόβια. Απλά όσο μικρότερες είναι οι βλάβες τόσο μικρότερο θεωρούμε ότι είναι και το ιικό φορτίο και κατά συνέπεια η πιθανότητα μετάδοσης του ιού HPV.

Εμβόλιο κατά του HPV: Ένα μοναδικό όπλο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προκαλείται αποκλειστικά από την λοίμωξη με κάποιο στέλεχος του ιού hpv. Το εμβόλιο κατά του HPV αποτελεί ένα από τα ελάχιστα όπλα που έχουμε για την εξάλειψη του ιού. Στην Ελλάδα χορηγείται δωρεάν, μέσω του εθνικού προγράμματος εμβολιασμού, σε κορίτσια και έφηβες από 9 έως 18 ετών, όπως επίσης και σε ενήλικες μέχρι 45 ετών που ανήκουν σε κατηγορίες με μεγαλύτερο κίνδυνο, όπως ασθενείς με HIV, αυτοάνοσα νοσήματα ή που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση. 

Το εμβόλιο προστατεύει από τους τύπους του ιού που προκαλούν κονδυλώματα, προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνο στον τράχηλο της μήτρας. Ακόμα και αν έχετε ήδη προσβληθεί από κάποιο τύπο hpv, το εμβόλιο θα σας προστατεύσει από όλους τους υπόλοιπους επικίνδυνους για την υγεία σας τύπους. Δυστυχώς, στην Ελλάδα το ποσοστό εμβολιασμού παραμένει ακόμα χαμηλό (το 40% των κοριτσιών 11-18 ετών έχουν εμβολιαστεί, σύμφωνα με στοιχεία του 2020). 

Πώς θα σας βοηθήσουμε;

Αν έχετε βλάβες που μοιάζουν με κονδυλώματα, ενημερωθήκατε ότι κάποιος σεξουαλικός σύντροφός σας έχει HPV, θέλετε να εμβολιαστείτε ή να ενημερωθείτε σχετικά με τον ιο των ανθρώπινων θηλωμάτων  και τα κονδυλώματα, είναι σημαντικό να μας επισκεφθείτε. Θα σας βοηθήσουμε να ξεπεράσετε την αμηχανία και τη ντροπή που μπορεί να σας συνοδεύει και θα απαντήσουμε σε όλες τις ερωτήσεις σας με απόλυτη εχεμύθεια. 

Πέρα από τη διάγνωση και τη θεραπεία, οι γνώσεις γύρω από το ασφαλές σεξ και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων και των κονδυλωμάτων, είναι τα σημαντικότερα στοιχεία για να απολαμβάνετε το σεξ, προστατεύοντας τον εαυτό σας και τους συντρόφους σας.